Health

China ah zawtnak hrik thar Novel Langya henipavirus (LayV) tampi hmuh chuah than asi,

China ah zawtnak hrik thar Novel Langya henipavirus (LayV) tampi hmuh chuah than asi,

China chak lei ah ramsa in achuak mi zawtnak hrik thar hmuh chuah thar asi, mi tampi nih zawtnak hrik kai cang in, scientist-hna nih an hlatthlai lio asi, Novel Langya henipavirus (LayV) hi Shandong le Henan province-ah minung 35 damlo ah hmuh asi, Mah zawtnak hrik kai chung ah atam deuh hi khuasik/raifanh, khuh/cough le tha dih khi asi, mah zawtnak hrik hi ramsa in kai mi asi, t uhlan ah LayV hi minung ah kai khawh timi hi fiannak an ngeirih lo, research tuahtu hna nih atu bantuk in an chim mi cu, shrew (sazu phunkhat) in arak darh tiin an chim, zawtnak hrik thar hi China, Singapore le Australia-ah research tuahtu hna nih an hmuh chuah mi asi, New England Journal of Medicine-ah thanhnak tar la nasi.

Research tuahtu hna chung ah mi, Duke-NUS Medical School, Singapore-ah um mi, Wang Linfa nih China acoyah zohkhen, Global Times sin ah atu ah LayV zawtnak hrik kai hmuh cang mi chung ah, thihpi an um rih lo, thin phantuk ding asi lo tiin achim, mah lio ah hin Wang-nih cun zawtnak hrik hi research tuah lio asi, minung sin in minung ahakai khawh maw timi hi fiannak an ngei rih lo khi asi, Sihmanselaw ralrin herh ngai mi asi ati, Scientist-hna nih cun LayV hi shrew an zoh nak chung ah 27% nih an kai tiah chim asi, mah ramsa hna hi zawtnak hrik umnak caah chuak mi asi khawh tiah an chim fawn, research an tuahnak ah Uico chung ah 5% le meheh chung ah 2%- hna an kai ve fawn tiin chim asi.

Taiwan-ah Center for Disease Control nih Sunday ah khan LayV kong hi bia tak tein ngaihven asi tiah an phuan ve cang khi asi, ramsa chung in LayV hi henipavirus bantuk phun khat asi, zoonotic virus an timi siin ramsa in minung ah kai khawh phun asi, Zoonotic virus an timi hna hi a tam ngai ngai nain,  vawlei nih Covid zawtnak hrik tuar asi hnu ah, anrak ngaihven ngai ngai khi asi, US Center for Disease Control & Prevention nih scientist-hna zumh ning ah cun, minung in kai khawh mi zawtnak pali chung ah pathum hna hi ramsa chung in adarh mi asi tiin an chim.

United Nations zong nih t uhlan ah khan ramsa le sik le lum/lin ithlen nak ruang ah, atu bantuk phun zawtnak hi, vawlei ah atam chinchin lai tiin an chim fawn, Zoonotic virus-hna hi minung nih an thih pi khawh ko, mah hna chung ah hin ‘Nipah virus’ an timi acancan ah, Asia-ah minung le ramsa zong ah kai mi zong an um, Hendra virus an timi hi, Australia-ah rang/ horse ah an hmuh mi zong minung nih an thih pi khawh tiah chim asi.