America nih thil thar an ngeih than ding mi hi turu tuk lai 6th Generation Fighter Jets le U.S. space agency NASA-ah engineer-hna nih??
US nih 6th Generation Fighter Jets tuah than ding mi hi turu tuk ding khi asi,
6th-Gen Fighter Program ah hin, US Air Force hna nih Defense Giants 6 an thim chuak cang, sixth-generation fighter jet, hi NGAD tiin auh asi lai, General Electric (GE) Aviation, Pratt & Whitney (P&W) Boeing, Lockheed Martin, &Northrop Grumman tih asi fawn lai, contract budget ding ah hin atam taktak khi asi, $975 million Next Generation Adaptive Propulsion (NGAP) program prototype caah hin chiah diam asi cang tiah Washington nih arak phuang cang.
Prototype engines -designing, analysis, rig testing, prototype engine testing, weapon system integration, zei poh poh tuah ding ah hin, July 2032 ah complete dih khawh ding ah beisei asi, Russia nih Ukraine an doh ruang ah hin, America nih tampi hlawk nak anrak ngeih khawh mi asi, aruang cun hriamnam tuah company lei nih hriamnam tuah ding order tuan cawk lo an ngeih khi asi, ram tampi hna nih hriamnam an order fawn, abik in Russia ram naihnak lei ah um mi ram hna, Poland, Demark, Finland, Malaysia hna nih hriamnam tha ngeih an duh ve ruang ah, US ram caah hlawknak longlong khi asi.
India ram Noida Super Tech Twin Towers In sangbik Bomb chiat asi zei dah a ruang le achan??
Nihin Sunday zanlei Suimilam 2:30 ah hin Noida’s Sector 93A ah um mi, building pahnih adir mi, metre 100 deng mang sang mi cu Supreme Court nawl peknak in, bomb hmang in bomb chiat asi, mah hi India ram chung ah In ding bomb chiat chung ah lian le har ngai mi asi ruang ah, India ram Newspaper lian le Television channel tampi nih cun, anrak ngaihven ngai ngai mi pakhat asi, news channel lian hna nih cun mipi hmuh khawh ding in, live telecast-in an chuah hna khi asi fawn.
Nikum August 2021 ah khan Supreme Court nih mah Supertech building hi, hrawh nak ding kong hi aruang tampi a um ruang ah, thiat/hrawh cang ding in cathanhnak anrak tuah cang khi asi, mah building hna chung ah hin, atu an hrawh mi building hi, zei ruang adah thiah/hrawh a herh timi cu mah building sak nak ah hin, lampi hlat ning ding ah an timi hi apawmlo/biangai lo (construction violated the minimum distance requirement) ti mi asi, Mah Supertech twin towers hi Noida hmun ah um mi ‘Emerald Court project’ tiah asi fawn khi asi.
Atu bantuk Supreme Court nawl pek in bomb chiat asi ah hin Supertech building saktu hna nih hin, tangka dih mi cu Rs- 1,000 crore/billion hrawng asi, Bomb chiatnak ding ah tangka dih mi hi Rs-20 crore hrawng hman asi, mah the twin towers an min caah hin Apex and Ceyane hna sak mi asi, Noida chung Sector 93A ah um mi asi, Building pakhat sang deuh hi 103 metres (339 feet) a si, pakhat aniam deuh hi 97 metre (320 feet) sang a si ve fawn, mah building pahnih bomb thawngtuk mi hmang in chiatter ding ah hin, explosive 3,700 kg hman asi, Explosive hi Palwal (Haryana) in lak mi asi.
Dynamite, emulsions and plastic explosives hna acawh pawlh mi asi, ‘Controlled implosion techniques’ hmang in, bomb ding asi ruang ah building bomb chiat nak thil hna nih apawngkam building le thil dang ahrawh kho lo nak ding ah technology thiamnak hmang in, bomb chiat ding asi, meikhu (big smoke) belte cu atam ko lai tiah theihcia asi, Mumbai khuapi ah um Edefice Engineering Company & South Africa Company țangtiin bomb chiat rian hi tuan asi.
Mah building hi Noida ah ‘Supertech Emerald Court’ housing society nih kum 2004 ah sak ding in arak tic ang mi asi, The Noida Authority nih saknak ding ah cun ram Plot No 4 Sector 93A ah 48,263 sq metres a pek kha asi, Noida Authority nih kum 2005 ah Emerald Court building sak sianh piak ning ah cun, Floors 14 le ground floor a si, June 2006 ah mah in saknak ding ram akau lei cu 54,819.51 sq metres ah chapchih asi, family pakhat umnak zong kauter deuh asi, Kum 2012 ah cun Noida authority nih ruahmannak umcia cu, tuah than in Floors 40 um ding ah an ti than mi asi, (the twin towers was fixed at 40 floors).
Outlook nih achim ning ah cun Supertech Limited hna nih, twin tower sak ah hin umnak in flat 900 leng a um lai, flat dang dang le bedroom 3, 4, 5 ngei hna cu a man zong Rs-1-3 crore a asi, Supreme Court biachahnak cu mah in sak ah hin umnak ding ah cawktu (home buyers) vialte hna sin ah, Supertech Limited nih hin an in cawknak tangka cu, interest he achamh/rul dih ding asi ati.
Mah Building ropi ngai ah sak hi Upadi leng Illegal in sak mi asi ko hmanh ah, bomb chiat lo in a satu Company hi tangka tampi liamter in acoyah nih In ngei lo mi hna umter le thil dang hna ah hman ding asi an ti hna, Sihmanselaw Supreme Court nih cun Upadi upat lo le corruption/eihmuar nak in sak mi hi dir tlak asi lo, hi bantuk thil hi tu hnu ah phan ti hlah se tiah an ti.
Dr. C. Sawmliana, Senior Principal Scientist, CSIR (Central Institute of Mining and Fuel Research) nih amah le a tuanpi hna he mah building hi bomb chiat (demolition works) rian an tuan mi asi, thil dang himnak ding ah research bia taktein anrak tuah ding ah, acoyah nih mawhphurnak arak pek mi asi, amah Dr.C.Sawmlian nih achim ning ah cun zan zong kan it kho lo, thil tampi ruah aher pin ah, technology thil theih fian bu in tuah aher fawn caah, kei le ka team hna nih bia tak tein kan zoh fel khi asi, chiatnak dang phan sual lo nak hnga? tiin,
Dr. C. Sawmliana hi Mizo pasalțha Zampuimanga tu thumnak asi, Zampuimanga fapa Chala a si, Research an tuah ning te in Nihin sanday zan lei suimilam 2:30 ah khan mah building pahnih dir mi cu, bomb chiat arak si.
U.S. space agency NASA-ah engineer-hna nih minung thla/moon ah kuat kir than ding ah tuah rocket thar cu,
Atu lio ah hin America nih Technology lei ah an thang chon gai ngai khi asi, Thla/moon ah minung kuat kir than ding ah tuah mi, rocket thar le crew capsule kahchuah tim in hma lak cuah mah lio asi, Tuesday zing ah khan buainak zeimaw zat tuah fel asi cang hnu ah, NASA team-hna nih cun Florida khuachak lei state-ah kahchuahnak hmun in, thlipi ruang ah an buaipi deuh hnu ah, fueling operation-ah leak hmuhchuah asi ruang ah buaipi fawn khi asi, NASA’s assistant launch director, Jeremy Graeber nih Tuesday ah kahchuah tim cu hmalei panpi peng khawh asi ko tiah chim asi.
A si lo ah cun Friday ah hin try/thil dang a phan khawh fawn ati, mah test-nak ah hin NASA thawng pang thil ti khawhnak bik, Space Launch System rocket hman a asi, mah vanlawng caah hin, minung um lo in Orion capsule cu mawng khawh asi lai ati, Orion ah hin thla hna khi a hel hna hnu ah vawlei ah a kir than lai tiah ati, a tlawngnak kalnak lam vialte hna hi, zar ruk hrawng can aduh lai, tlamtling asi ah cun NASA nih kum 2024-ah thla/moon hrwang ah astronaut zuanter an tim khi asi, kum 2025 hnu ah cun thla leilung chung ah chiah khawh an tim fawn khi asi.