Myanmar Union Day le Pinlong Agreement zoh thannak tlangcung hna le General Aung San agreement tial mi cu,

Myanmar acoyah nih cun “Union Day ” kum 75 nak Diamond Jubilee cu Capital Ney Pyi Daw ah ropi ngai in an hmang hna, Union Day hi zei dah asul lam? Union Day umzia cu Gen. Aung San le Myanmar ram tlangcung miphun Chin, Kachin, Shan etc. miphun aiawh hna nih Burma ( Kawl pawl) he hmun khat tein le arual tlang in Independent an hmuh khawhnak ding ah, iremhnak Biakam tialnak an ngeih mi “Pinlong Agreement” philh lonak /theih pengnak kha asi, mah lio ah khan Chin, Kachin, Shan miphun hna nih cun Burmese tel lo in British  Colony kut in zalongnak ( Independent) ngei khawh asi, Asi nain Gen.Aung San-nih khan tlangcung miphun hna cu thiam ngaingai in, arak sawm ning kha athiam ngai ngai caah le Aung San- nih hmun khat tein arualtlang in, tuan deuh in zalongnak kan hmuh khawh lai tiah beiseinak ruang ah, Pinlong Agreement cu 1947 February 12 ah khan anrak tial kha asi.

Pinlong Agreement ah khan points (9) tarlan asi, adih lak in kan chim dih manh lai lo, ahuam mi le asinak kong tlawmpal tein kanvun langhter lai, British acoyah nih khan Myanmar ram hmun dang dang hna hi adang ceu in an laknak le anrak uknak hmang in anrak uk kha asi, “1895 “Kachin Hills Tribes Regulation  Act” hmang in Kachin ram cu an uk” “1896 Chin Hills Regulation  Act” hmang in Chin Hills ram cu an uk” “1888 Shan States Act” hmang in Shan ram cu an uk” mah rule of law hi “1922 Federated Shan States Act” tiin an thlen than kha asi, “Burmese Siangpahrang uknak huam chung cu “1935 Burma Act” hmang in British acoyah nih khan an uk” 1935 Burma Act  nih hin a huam chung cu Burmese Siangpahrang nih anrak lak cang mi, Mon, Karen, Rakhain ram hna le Irrawaddy kawlrawn huam hi asi, Pinlong Agreement an tial lai ah khan Karenni pawl cu sawm an si ve lo, a chan alang mi cu Karenni ram kha British acoyah nih khan an uk ve lo ruang ah asi, British acoyah nih an uk mi le ahuam chung ram hna long kha Pinlong Agreement ah khan sawm an si.

Pinlong Agreement asul lam cu:-

  1. Mah ukpadi hna hmang in British acoyah nih an uk mi hna hi Gen. Aung San- hruainak Interim Burma Government hna he hmunkhat/arual tlang in zalongnak Independent ngah hnu ah Union of Burma an dirlai,
  2. a) 1922 Federated Shan States Act
  3. b) 1895 Kachin Hills Tribes Regulation Act
  4. c) 1896 Chin Hills Regulation Act
  5. Union of Burma ram thar arak chuak ding ah hin Federal Shan State, Kachin Hills Tribes Regulation Act, Chin Hills Regulation Act hmang in British acoyah nih arak uk mi hna cu, an mah hna umnak huam chung ram hna ah cun an mah tein khawkhan lairel khawhnak an ngei ding a si, Uknak nawl Full Autonomy an ngei ding asi,
  6. Kachin state dir asi ah cun Kachin Hills Tribes Regulation Act nih a huam chung pin ah, Myitkyina, Bamaw District chung hna zong Kachin state ah rin/line tuah ding asi lai,
  7. Union of Burma dir a si ah cun mah member hna Chin, Kachin, Shan ram hna ah cun, Democracy hruainak ukpadi hmang in ram an uk lai, an umnak ramchung ah miphun dang dang hna zong full autonomy an ngeih ding asi,
  8. Chin, Kachin, Shan ram ceu hna ah cun covo le budget hna ah azat ceu in ngah asi lai, an ram chung ah Vawlei chung thil man sunglawi hna zong azat ceu tein le zalong tein an hmang/lak chuah khawh asi lai,

Mah bantuk hna hi Pinlong Agreement an tial nak nih ahuamter dih mi kha asi, mah hna cu dakaw tlang cung miphun hna nih ngah than ding ah kum 70 reng lo, kan ngah ding mi covo tete hna, Pinlong Agreemet ning in ngah kan duhnak cu asi, asi nain Burmese kawl miphun hna nih mah Agreement ning si lo in an mah duh ning te in kan rak pi cu, Ralkap uknak phun in kum sau ngai le atu tiang kanram nih atu dirhmun kanrak dir rihnak hi asi.