World News

Gambia ram nih International Court Justice ICJ ah Myanmar ram cu Rohingya kong ah taza acoinak ah Myanmar lei nih thiamconak bia point 4 achim mi hna cu,

Nikhat ni cu Feb 21 2022 ah Myanmar lei nih thiamconak angei tiah atimi cu Suimilam 3:00 chung an chim lai, nihnih nak Feb 23 2022 ah Gambia ram nih Suimilam 3:00 chung an puhnak an chim ve than lai, nithum nak Feb 25 2022 ah Myanmar nih avawi hnih nak thiamco asinak kong Suimilam 1:30 chung an chim ve fawn lai, nili nak Feb 28 2022 ah Gambia nih avawi hnih nak Suimilam 1:30 chung an puhnak cu an chim than fawn lai, Nihin ah Suimilam 3 chung Myanmar lei nih thiamco asinak kong achim mi cu ramkip ipeh tlainak le Minister U Ko Ko Hlaing le Lawyer Daw Ti Ta Oo hruainak in ramkip Upadi lei mithiam minung 4 hna nih Upadi kong ah thiamco nak lei ah chim fiannak an tuah, Myanmar ram chung ah Rohingya miphun tlauter dih khawh tiang thil tuah mi a ngei lo, Genocide Convention an timi le thil buarnak a um lo timi kong he peh tlai in Gambia ram nih report atuah mi cu ICJ nih apawm le pawm lo, Technical knockout point Upadi nih atimi hna cu thiamconak asi timi kong cu chim fiannak angei.

Thiamco nak phun (4) hna cu:-

Genocide Convention senthuh mi ram hna chung in ram pakhat nih thil sual atuah ah cun sen athuh mi ram nih ICJ ah report atuah khawh tiah a tel, asinain sen athuh ve lo ram pakhatkhat, asi lo ah Rakip kawmh bu pakhatkhat ah, acoyah asi lo mi Bu pakhatkhat nih hin ICJ ah atu bantuk in taza coi khawh asi lo, Gambia ram hi senthuh ram asi ko na tein atu ah ICJ ah Myanmar kong ah an mah ram hrimhrim nih taza coi mi asi lo, OIC an timi Bangladesh, Malaysia, Saudi Arabia, ti bantuk in ram 50 leng a tel mi Islam ram nih an ti mi kar lak ah aiawh in taza coi nak le atu bantuk OIC biachahnak, tangka hna an bawm ning withness hna chim fiannak angei khi asi.

A point (1) nak ah, akar lak ah aiawh tuah in taza coinak ICJ nih pawmpiak ding asi lo, taza coi mi hna nih khat lei long ah a mer phung asi lo, circumvent Upadi ning lam zong asi lo, Myanmar ram chung ah Rohingya kong he peh tlai in direct in Gambia nih zeihmanh tuarnak angei ve lo, Gambia hi Injured State tuar mi ram asi lo, Myanmar nih Human Right abuar tiah an timi ah zeihmanh approved nak Gambia ram nih a ngei lo, FFM bantuk mi dang hna tial mi document hna copy tuah mi asi caah, atu bantuk karlak in atuah mi hi OIC sin ah zei tin dah economic lei ah thachonak angei maw ti hmanh an theih lo tiah Myanmar lei nih bia hal nak an ngei.

A point (2) nak ah, Ithuat le idoh kahnak a um le um lo ram hla ngai ah a um mi Gambia taza coi mi ICJ nih an pawm ding asi lo, ah 1948 kum ah Genocide Convention ah sign/senthuh lio ah Myanmar cu sen an thuh kha asi, ICJ bantuk in UNO tang ah Bu pakhatkhat ah report tuah khawh mi ram asi, mah caah cun atu ah Gambia nih akar lak ah Myanmar kong report atuah mi cu thil dik asi lo tiah anti.

A Point (3) nak ah, Genocide agreement cu Myanmar nih 1948 in senthuh cang mi asi ko hmanh ah ram pakhat le pakhat buainak ah siseh ram 194 hna he remdaihnak hi biapi bik ah chiah in senthuh mi asi, ICJ ah report an tuah hlan ah hin agreement tuah ram pahnih karlak ah buainak hna cu, established dispute a um lai tiah timi asi, Gambia le Myanmar kar lak ah zeihmanh buainak a um lo, 2019 October ah UNO Assembly ah Gambia nih OIC aiawh in Myanmar Rohingya kong ah mawhphurnak lak ding ah achim mi asi, 2019 Nov ah Myanmar ram caah pages 2 in theihter nak ca akuat than mi asi, mah cakuat chung ah zeitin dah kan tuah lai, zei dah evidence ti bantuk hna zei hmanh a um lo, mah ca hi Myanmar lei nih a leh piak lo khi asi.

A point (4) nak ah, Myanmar le Gambia kar lak ah Genocide puh nak kong he peh tlai in, pakhat le pakhat zei hmanh sualnak ngei lo mi asi, Gambia nih ICJ ah taza coi mi cu atawinak in chim ah cun, ICJ Office ah Rohingya Genocide buarnak kong ah Myanmar lei nih  mah puhnak ah hin zeihmanh evidence an chauhpi lo caah puhnak hi aphung asi maw? ICJ nih tuah ning phung lam an ngei cu, Genocide Convention ning he akaih le kaih lo timi hna zong bia halnak tuah asi,Technical knockout timi puh nak hi kan pawm kho bak lo tiah Myanmar nih ati.

A ra lai Wednesday ah Gambia nih Suimilam 3:00 chung zei hna dah achim lai? Pakhat le pakhat Suimilam 1:30 chung chim than ding ah 25 le 28 hna ah zeitin dah an donghter lai zoh phawt ko usih.

Cre: Tan Lwin Htun