World News

Ram pahnih idohnak Ni za le sawnga tlingnak thawng pang thar bik ah West le US nih hriamnam tha deuh deuh pek ding an ti than cang idohnak asau rih lai,

Idohnak ni 150 nak asi cang Ukraine nih US, UK & Europe ram hna in, hriamnam tha le thil herh mi dang dang hna an pek than ding mi hi turu taktak asi cang lai, Council of the European Union nih Ukraine nih Russia Federation lak ah, am iven nak ding ah  EUR 500 million man hrawng hriamnam le thil dang dang pek ding ah, nizan ah khan cathanhnak atuah than cang, Ukrainian air defense nih Russian UAV, Odesa ports & a pawng hrawng boruak hlatthlai nak an zuangter mi Drone cu an kap tla piak fawn, Nataliia Humeniuk, Head United Coordinating Press Center of Security & Defense Forces of South of Ukraine.

BBC Ukrainian sailors hna nih Scotland ahbl weapons, damage control tactics, operating machinery Sandown Class Minehunter vessels etc hman ning hna training pek lio asi, United States nih military aid package thar Ukraine sin ah $175 million pek than ding aphuang fawn cang White House nih, John Kirby, U.S. National Security Council coordinator strategic communications nih Washington nih Kyiv sin ah Fighter jets an pek khawh fawn tiah chim asi, U.S. Air Force nih Ukranian Navy sin ah A-10 Thunderbolt II attack aircraft an pek khawh fawn tiah chim asi fawn, A-10 Thunderbolt hi Cold War era san lio ah, Soviet era tanks, armored vehicles, & ground targets kah nak ding ah tuah mi asi.

Operation Desert Storm 1990-1991 ah khan – 900 Iraqi tanks, 1,200 artillery systems 2,000 & motor dang hna an hrawh piak khawh kha asi, US nih an upgrade peng mi 21 attack aircraft hi 2023 fiscal year ( October nikhat) ah decommission an tim, US 4 HIMARS & 580 Phoenix Ghost drones hna cu, $270 million military aid package America nih Ukraine an pek chih ding ah telter asi, Russian military command hna Kherson lei ah, kulh asi ruang ah an ilak chuah khawh khi asi, Dr. Mike Martin, War Studies Visiting Fellow, King’s College London nih mah report hi arak pek mi asi.

North Sea ah Norway lei ah Russia Submarines le UK Warship hna an idawi bak ko nihin ah, Ukranian ralkap hna cu Britain’s armed forces hna nih training an pek lio ah, North Sea ah Russian submarines 2 kal mi cu, Royal Navy warship hna nih anrak dawi bak mi asi, UK submarine hunter HMS Portland nih hin, Russia cruise missile submarine Severodvinsk & Akula-class attack submarine Vepr hna, adang veve in Sea north west of Bergen, Norway ah arak lang mi hna cu an hlatthlai cawlh khi asi.

July 16 ah khan Russia Submarines hna anrak chuak mi cu, Royal Navy nih Type 23 frigate nih arak dawi hna khi asi, July 19 ah khan Artic in Norwegian coast kalnak lei ah Russia Submarine thiamthiam an dawi than tiah phuang asi, North Atlantic Treaty Organization (Nato) & Baltic forces hna nih St Petersburg, Russian Navy Day celebrations July 31 ngeih ding ruang ah hin, buainak a um deuh tawn ki asi, Russian submarines hna hi zei ruang ah hi ka tipi ah rak chuak dah asi timi, achan theih lo nak hi asi, Royal Navy press release nih HMS Portland nih mah Russia subs 2 hna hi an zulh khi asi.

Atu tan Ukraine nih an ngah ding mi hna hriamnam cu:- HMS PORTLAND Speed: 28 knots (32mph) Crew: 180 Weapons: 32 Sea Ceptor anti-air missiles, 8 Harpoon anti-ship missiles, anti-submarine torpedoes, 4.5in naval gun, two 30mm guns, two Miniguns, SEVERODVINSK Speed: 20 knots (23mph) on surface, 35 knots (40mph) submerged, Range: Unlimited Crew: 90 Weapons: Kalibr cruise missiles, VEPR, Speed: 24 knots (28mph), Range: Unlimited, Crew: 62, Weapons: Torpedoes. Kalibr miss, HMS Portland hi NATO submarine-hunting exercise ah tel lio asi fawn, UK nih 10,000 Ukrainian personnel hna training an pek lio khi asi.

 

Japanese Defence Ministry whitep0aper warning a pek,

‘China nih naite ah khan Taiwan thuat sual palh dirhmun ah adir peng ruang ah, Japan security ca zong ah thil tih nung asi ve bak ko, Annual Report of Japanese Defence Ministry “White Paper of Defense” nih cun Japanese ralkap hna nih cun, Russia le China tuantinak atha deuh deuh ruang ah hin, hnangam tein a um kho lo khi asi, “Politics, Economic & Military lei ah mah ram 2 an ipeh nak nih hin, international order le vawlei kal ning normal asi lio mi cu dang lamter khawh asi tiah an chim pin ah warning a pek ve cawlh bak khi asi cang.

Russia nih zei dah atuah ruah lopi in mah hna hi hawitha lo tiah lists arak chuah ter,

Russian Federation nih March ni 22 ah khan Ukraine invasion ruang ah, hawi tha lo ram list an chuahter mi cu, EU states, the USA, the UK, Japan & ram dang 20 an tel hna khi asi, mah pin ah hin, nihin ah khan Russia Federation nih “unfriendly countries,” ah Greece, Denmark, Croatia, Slovakia, & Slovenia hna an phuan chih fawn, EU’s foreign policy chief Josep Borrell nih Russia soiselnak arak chuahter ve fawn ko khah!.

Russia hi cu amak ko Nizan ah Grain deal Russia Ukraine UN Turkey ah fel fai tein an sign cang kha asi, mah hnu suimilam cheu hrawng tiin,  Odesa Sea Port Kalibr-type cu cruise missiles hmang in an kap cawlh, Grain deal hi 6:00 PM in hman hramthawh ding asi, Ukrain grain hna zong ports ah chiah chuak manh cang khi asi, US, UN envoy, UK & Canadian PM Justin Trudeau hna zong nih, ‘Russia hi Grain deal ah an zum tlak lai maw?? Tiah zoh khi asi, arauh hlan ah atu bantuk thil cang cu aphan cawlh kha asi.

Mah grain deal an sign ruang ah European Union hna nih, EU Sanctions hmang in Lithunia nih Russian Goods – Russian territory Kaliningrad, lei ah can sau ngai block cang mi zong chuah zalongter an si, Mantas Dubauskas, spokesperson state railway company, Russia’s RIA news agency Russian strike eastern Ukraine, city of Kramatorsk ah school an kap fawn minung 3 an thi,  Ukrainian president, Volodymyr Zelenskiy, nih Grain deal hmang in $10bn hu Grain zuarchuah ding an nei lio tiah an phuan rualrual in, vawlei hmun dang dang ah Wheat man zong aniam cawlh kha asi tiah, Euromaidan reports ah tarlan asi.