Afim kan ti lai maw or A thluak atha ruang ah maw? Ramkhel politic athiam ruang ah maw atu tan ram pahnih ikah ruang ah Economy asang cawlh khuaruah har asi,

Russia nih Ukraine an thuat lio hramthawh te ah khan, US economic ah asang lei ah an thang cho deuh deuh khi arak si, zei dah a ruang bik le zeiti phun in dah an thancho nak?

Russia nih hin 2021 ah khan Europe ah natural gas 199.6 billion cubic meter hrawng anrak zuar khawh asi, mah hi Russia export 81% hrawng hi asi, cu ti cun Russia nih Ukraine a thuat ruang ah EU le US ram pin ah, Vawlei ram tampi nih an sanction cawlh kha asi, Russian gas cawk kha an phih dih cawlh fawn, cun Russia rumnak bik ah an ngei mi natural gas export cu trade agreement um chun in an tuaktan ah khan, 2022 ah cun 72 billion cubic meter hrawng asi tmi afiang ngai ko, India le china hi a cawktu lian um chun arak si ko cang, Nizan te ah khan US nih Europe le Asia ram cheukhat ah Natural gas zuar ding target cu 1 trillion cubic meter arak si bak ko cang kha asi, mah caah cun a hlawk deuh deuh ko laik hi asi, US natural gas hna hi Europe le Asia ram ah zuar ding ah cun Pacific or Atlantic ocean ah, Tanker lawng lian tak tak he kala her khi asi, shipping cost man afak fawn, a reliable lo pin ah Russia nih Land based pipeline le Sea pipeline ah an kalter lak ah cun atlawm ngai fawn a zuar dih khawh lo tawn khi asi cu.

2017 ah Donald Trump nih UN General conference New York ngeih ah, German aiawh hna Direct in Russian gas pipeline lak ah ipattet lo ding tiah an timi kha asi, a theithiam lo mi hna nih cun zei an rel piak lo nain, mah hi Americans caah sadhu thah bak thil asi, Russia le EU sumdawn tinak arak lian ngai kha asi, mah sumdawnnak cu US nih zeitin dah ka hrawh piak khawh lai tiah can tampi khua an ruah lio ah, 2021 ah Russia le EU sumdawn tinak hi 283 Billion USD tluk arak si, mah lio ah Russia le US sumdawn tinak cu 34.4 billion longte asi, Europe ram hna hi population an tam caah, technology ah an advance fawn, Russia he hin an lian ngai ngai khawh khi asi fawn, mah bak cu US nih hin zeitin dah asi lai? Timi hi asi paeng ko kha asi, mah sumdawn tinak lian 2 hna kaphak khawh lai tiah Idea phun phun an ngei lio ah, Ukraine crisis arak um bak ah khan Europe ah NATO le Russia an irem lo nak hi, US ram caah cun van thatnak sung lawi bik le US Economy caah thanchonak lam pakhat asi mi hi, US caah thluachuah lian bik arak si ko e.

Europe ram chung ah Ukraine Crisis ruang ah European banks nak in US ram chung banks hna ah vawlei mirum hna nih tangka le thil man sung lawi hna tampi an chiah ruang ah hin atu ah US ram vanthatnak arak si, Banks Echange rate arak sang bak cawlh ko cu mu! Atu hnu zong ah ram dang mirum hna nih US banks cu an zum deuh deuh ko cang lai pin ah mirum hna tangka cu America ram chung ah alut dih cang lai timi hi mithiam Economy lei tuaktan mi hna nih an hmuh cia khi asi ko cang, Mah caah cun Euro le British pound man aniamnak cu 1.25 le 0.6 % arak si cawlh fawn, US nih a ngah Gold cu ounce khat ah hin 1900 dollar asi cawlh fawn, Russia nih hin a ngah bik ko nain, sanction asi ruang ah man ngei lo tluk asi, US hawi tha bik UK zong ah brent crude oil cu 98.11 dollar per barell asi cang fawn khi asi.

Points dang ah cun Ukraine crisis ruang ah Europe ram hna nih an defence budget an tamter deuh deuh lio asi, Germany nih GDP 2% ah sangter in 100 million cu defense budget ah chiah cawlh asi, Germany nih hin military hardware tampi tuah thiam asi ko hmanh ah, US military industries developed cia ah military hardware tampi cawk aher laik hi asi, Germany nak in Europe ram hme hna nih hin US weapon cawk an her te laik hi asi, A tu zong ah US technology thiamnak in tuah mi, NATO nih US lei in acawk mi Javelin antitank missiles hi tampi an cawk piak hna khi asi, History he US politics hlatthlai tu hna nih cun, Ukraine hmang in Europe ah US nih hin Europe le Moscow kar lak ah thir hem an chanh piak tiah kan ti khawh fawn lai.

US intelligence hna nih Putin nih Ukraine athuat lai tiin achim tawn,  warning a pek hnu zar khat nak ah khan Ukraine President Zelensky nih azum piak lo kha asi, Moscow huat ding in Zelensky an support fawn, democratic country ah tuah an tim mi asi, cun Russia nih anrak huat taktak bak ko kha asi, mah cu US nih hin a theihcia diam kha asi fawn, Moscow thinhunnak cu azual chinchin, an idoh hlan ibiakchawnh lio hmanh ah, anti-tanks cu an supply cang kha asi, Putin nih cun tangdawr nun ngei bak lo in Ukraine cu arak doh taktak cawlh ko cu mu! Relchap nan duh ah cun peh than asi lai??

Ref: Asian historian news